Ιστορικά αρχεία

 Αγώνες και θυσίες στα χρόνια του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα 1942-1945

Θύματα στον αντιστασιακό κι εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα 1941-1944 μέσα από τις γραμμές του ΚΚΕ και του ΕΑΜ, του ΕΛΑΣ, της ΕΠΟΝ κ.ο.κ. Από 23/12/1942, όταν εμφανίστηκε τμήμα του ΕΛΑΣ Ολύμπου στους κατοίκους, η πόλη απαλλάχτηκε από τους φασίστες ιταλούς καταχτητές και δόθηκε σύσσωμη και ολόψυχα στην αντίσταση. 

Κουπατσιάρης Δημήτριος των Αθανασίου και Χρυσούλας

Γεννήθηκε το 1922 στο Δασοχώρι, γόνος των Τριαντάφυλλου Ι. Θεοδωράκη και Χάϊδως Γκάσιου από Μαυρέλι. Αδέλφια του, ο Ιωάννης(1908-1977), η Βασιλική(1912)-Πέτρου Στεργίου στο Μαυρέλι, Κώστας (1914-1994) αιχμάλωτος σε γερμανικά στρατόπεδα και Μαρία(1916)-Μαλλιώρα Χρήστου. Είχαν το προσωνύμιο Ντακάδες. Μετά το θάνατο της μητέρας, τον υιοθέτησε ο Αθανάσιος Κουπατσιάρης των Ιωάννου- Ελένης(1894-18/9/60) από τον Άγιο Γεώργιο Δεσκάτης. Αδελφές του, από τους θετούς γονείς, η Ελένη(1934-26/6/1998)- Γ.Δ.Μπικέρη και Θεολογία που πέθανε μικρή.

Παντρεύτηκε 25/10/1942 την Αλεξάνδρα Χρ. Πίπιλα(1/8/1920-28/10/2007), μετέπειτα σύζυγο Χρυσούλα Στάμου Γκαγκτζή.

Στις 30/8/1943, μετά το πανηγύρι του Προδρόμου στο Καλύβι, κατατάχτηκε στον ΕΛΑΣ. Υπηρετούσε στον 1ο λόχο του 3ου τάγματος του 5ου Σ.Π. Σκοτώθηκε 11/9/1943 στη μάχη της Φαρκαδόνας, στα Βρυκολάκια-Ζάρκο, στις συγκρούσεις με τους Γερμανούς. Τη φοβερή είδηση μετέφερε στους οικείους ο Ανδρέας Καψόπουλος, που διαβιβάστηκε από Βερδικούσια.

               1.Μαρτυρία Αλεξάνδρας Χρ.Πίπιλα/Γκαγκτζή Τρίτη 9/8/2005.

               2. Μαρτυρία Δημητρίου Ηλία Βάσσου 13/9/2005.

Πηγή  

Δεσκάτης θυσίες στον ΕΛΑΣ 1942-1945

Ιστορικά στοιχεία

 

Με αφορμή την απογραφή του 1913... 

Με την ένταξη στο νεοελληνικό κράτος των απελευθερωμένων εδαφών από τους Βαλκανικούς πολέμους 1912-1913 έγινε μια προσωρινή απογραφή των κατοίκων τους από τη Διεύθυνση Στατιστικής του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας. Τα στοιχεία που συλλέχτηκαν καταγράφονται στην έκδοση της υπηρεσίας   Απαρίθμισις των Κατοίκων των Νέων Επαρχιών της Ελλάδος του Έτους 1913 και δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ -7/3/1915. Ο νομός Κοζάνης είχε πέντε υποδιοικήσεις-επαρχίες, Α’-Κοζάνης, Β’-Ανασελίτσης, Γ’-Γρεβενών, Δ΄-Ελασσώνος και Ε’-Κοιλαρίων.

Στην Υποδιοίκηση Ελασσόνας ανήκαν τα παρακάτω:

                                                       Άρρενες   Θήλεις             Σύνολο                     Απογραφή 2011

Δισκάτη και Άγιος Γεώργιος   1733       1565       3298         Δεσκάτη-Άη Γιώργης 3508 + 0               

Παρασκευή                                  68           59        127         Παρασκευή                       108

Πιτσιούγγια                                 92          79          171        Δασοχώρι                         161

Σέλισμα                                       30           21           51         Διασελάκι                           2

Τσιούκα                                       23           23           46         Γήλοφος                           88

Στις 31/12/1918(Φ.Ε.Κ 260Α) γίνεται η σύσταση των κοινοτήτων.    

Η Κοινότητα Δεσκάτη με έδρα τον ομώνυμο οικισμό και προσαρτώνται σ’ αυτήν οι οικισμοί Αγίου Γεωργίου και Τσιούκας( που στις 1/2/1927-Φ.Ε.Κ 18Α μετονομάζεται Γήλοφος) και Σέλισμα(που 28/9/1927-Φ.Ε.Κ 206Α σε Διασελάκι).

Στις 16/5/1928 αναγνωρίζονται οι οικισμοί Μεσαίος και Σάδοβον(Μάγερ) και προσαρτώνται στην Κοινότητα, καταργούνται όμως 16/10/1940.

Στις 31/12/1918, επίσης, συνιστώνται- με έδρα τους ομώνυμους οικισμούς και οι Κοινότητες α)Παρασκευής και β)Πιτσουγγίων, που στις 1/2/1927 μετονομάζεται σε Δασοχωρίου.

Στις 21/1/1943(Φ.Ε.Κ 10Α) οι Κοινότητες Δεσκάτης, Δασοχωρίου και Παρασκευής από την Επαρχία Γρεβενών Κοζάνης υπάγονται στην Επαρχία Ελασσόνος Λαρίσης.

Από άρθρο του Δημήτρη Γαλάνη στην εφημερίδα των Γρεβενών

πηγή: 

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ  2020

Χριστούγεννα σε κλειστό  οικογενειακό κύκλο, είναι «η καλύτερη επιλογή» σ' αυτήν την εποχή της πανδημίας.  Είναι απίστευτα δύσκολο, ιδίως στην περίοδο των γιορτών, που θέλουμε πραγματικά να είμαστε στα χωριά μας με την οικογένειά μας. Αλλά  η πιο ασφαλής επιλογή είναι να μην κάνουμε μετακινήσεις. Μένουμε λοιπόν σπίτι, ελπίζοντας ότι ο νέος χρόνος θα μας χαρίσει απλόχερα όσα μας στέρησε ο προηγούμενος.

Χρόνια πολλά και ευτυχισμένος ο νέος χρόνος με αγάπη και ελπίδα για ένα καλύτερο ''αύριο'' για όλους!

ΜΝΗΜΕΣ ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ

 Από δημοσίευση της εφημερίδας Ριζοσπάστης 12/11/00
Ο αγωνιστής ΣΠΥΡΟΣ ΚΑΡΑΠΟΥΛΙΟΣ γεννήθηκε στο Δασοχώρι Γρεβενών. Σε ηλικία 17 χρόνων, μαζί με τον πατέρα του πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση. Στον εμφύλιο ήταν μαχητής του ΔΣΕ. Τραυματίστηκε στο Γράμμο και πέρασε στις ανατολικές χώρες, όπου έζησε πολλά χρόνια ως πολιτικός πρόσφυγας.
Στην πατρίδα επέστρεψε το 1985. Ήταν άνθρωπος που είχε όλα τα χαρίσματα ενός αγωνιστή.
 Στη μνήμη του η γυναίκα του Αϊδώνα και τα παιδιά του προσφέρουν 5.000 δρχ. στην Κ.Ο Λάρισας, μέσω Κ.Ο.Β Νεράιδας

Εφημερίδα Ριζοσπάστης

Το σχολείο μας το 1965

Ἐν Δασοχωρίῳ τῇ 1ῃ Σεπτεμβρίου 1965

Σχολείο - ανθόκηπος

Το σχολείο ήταν μονοθέσιο. Περίπου 50 παιδιά μοιρασμένα στις 6 τάξεις όλα μαζί, κυκλικά. Καθώς έμπαινες στην πόρτα, ακριβώς αριστερά ήταν η έδρα του δασκάλου, φοβερή και βεβαίως υπερυψωμένη. Η έδρα ήταν μια κατασκευή ξύλινη, αρκετά ψηλή για το μπόι μας όταν ήμασταν πρώτη τάξη. Εκεί πάνω ήταν η καρέκλα και το τραπέζι του δασκάλου. Στην δεξιά πλευρά του τραπεζιού ήταν το μικρό καμπανάκι, με το οποίο ο δάσκαλος κήρυσσε το τέλος του διαλείμματος και την έναρξη του μαθήματος. Στην αριστερή πλευρά ήταν η εγκυκλοπαίδεια, δέκα ή δώδεκα τόμοι θαρρώ. Όποιος μαθητής ή μαθήτρια ήθελε, όταν δεν είχε η τάξη του μάθημα, μπορούσε να σηκωθεί από το θρανίο του, χωρίς θόρυβο, να ανέβει στην έδρα και να επιλέξει τον τόμο που επιθυμούσε για να μελετήσει το θέμα που τον ενδιέφερε. Η εγκυκλοπαίδεια αυτή ήταν βασική επικοινωνία μας, με τον έξω κόσμο. Εξαιρετικής ποιότητας θυμάμαι αλλά εμείς πολύ τις φωτογραφίες μάλλον χαζεύαμε.  Θυμηθείτε, τηλεοράσεις δεν υπήρχαν, τα δε ραδιόφωνα ήταν ελάχιστα.

Διαβάστε ολόκληρη την ιστορία εδώ.

Απονομή οφφικίου στον παπα- Χρήστο

Με ιδιαίτερη συγκίνηση και τιμές, σήμερα 14 Μαΐου 2017 ημέρα Κυριακή,  μετά την ολοκλήρωση της θείας λειτουργίας προς τιμήν της Αγίας Φωτεινής της Σαμαρείτιδας, οι λιγοστοί κάτοικοι του χωριού παρακολούθησαν την απονομή  οφφίκιου από τον Σεβασμιώτατο μητροπολίτη Ελασσώνος Χαρίτων, στον υπερήλικα (96 χρόνων) πατέρα Χρήστο, ο οποίος διακόνησε για περισσότερα από 50 έτη την ενορία του δημοτικού διαμερίσματος Δασοχωρίου.

Τα οφφίκια είναι εκκλησιαστικοί τιμητικοί τίτλοι, που απονέμονται σε λαϊκούς και στον ανώτερο ή τον κατώτερο κλήρο, από Πατριάρχη ως αναγνώριση προσφοράς προς την Εκκλησία.
Στην απονομή παρευρέθησαν ο βουλευτής του νομού Μγιάλας Χρήστος καθώς επίσης και ο δήμαρχος Δεσκάτης Καραστέργιος Δημήτριος.

ΑΞΙΟΣ!!!!

O παπα -Χρήστος έφυγε, πλήρης ημερών, την ημέρα της  ονομαστικής του εορτής, 25 Δεκεμβρίου 2018. Στο τελευταίο του ταξίδι τον συνόδευσε  ο σεβασμιώτατος μητροπολίτης Ελασσώνος, πολλοί ιερείς και πλήθος κόσμου.
Θερμά συλλυπητήρια στους συγγενείς του! 
Καλό παράδεισο να έχει! 

''Κουρέτσιαντους''

 Το φυτό αυτό το συναντάμε στην περιοχή της οξιάς.  Ανθίζει την Άνοιξη  και είναι ένα από τα  ευργετικά βότανα για την υγεία μας. Είναι γνωστό στον τόπο μας με την ονομασία ''κουρέτσιαντους'' ή ''κάτσιαντας''
Η επιστημονική του ονομασία είναι πρίμουλα.
Η Πρίμουλα ανήκει στην οικογένεια Primulaceae που αριθμεί περισσότερα από 400 είδη και συναντάται σε πολλά κράτη της Ευρώπης, της Ασίας και της Αμερικής. Είναι φυτό ποώδες πολυετές, δικοτυλήδονο, με ύψος που φθάνει περίπου τα 25 εκατοστά και φυτρώνει κύρια σε ορεινές περιοχές. 
περισσότερα...

Καλά Χριστούγεννα

Χρόνια πολλά, καλά Χριστούγεννα και ευτυχισμένο το νέο έτος!!!

Ιστορία του εορτασμού των Χριστουγέννων

Η Γέννηση του Ιησού σε πίνακα του Θεοτοκόπουλου

Η παράδοση θεωρεί ότι η αρχαιότερη ομιλία για τη γιορτή των Χριστουγέννων εκφωνήθηκε από τον Μέγα Βασίλειο στην Καισάρεια της Καππαδοκίας το έτος 376 μ.Χ. Άλλες Ιστορικές πηγές επισημαίνουν πως ο εορτασμός των Χριστουγέννων άρχισε να τηρείται στη Ρώμη γύρω στο 335 μ.Χ, αν και κάποιοι ερευνητές βασιζόμενοι σε αρχαίους ύμνους με χριστουγεννιάτικη θεματολογία θεωρούν ότι τα πρώτα βήματα που οδήγησαν στον εορτασμό αυτό έγιναν μέσα στον 3ο αιώνα.

Φωτογραφίες από τη σουρβάλα

Φωτογραφίες από τη Σουρβάλα

Ο καταρράκτης βρίσκεται στο Δήμο Δεσκάτης του νομού Γρεβενών. Πηγαίνοντας από το Δασοχώρι 

Ιστορικά αρχεία - ενθυμήσεις 1823

...Η ενθύμηση αυτή ήταν γραμμένη σε ένα χαμένο πια, μηνιαίο έντυπο του Οκτώβρη (1777)...

Το Δημοτικό σχολείο Δασοχωρίου εν έτει 1902

Το Δημοτικό σχολείο Δασοχωρίου  λειτουργούσε  το έτος 1902  με 1 Δάσκαλο και 23 μαθητές.

(πηγή: Ενθυμήσεις και επιγραφές από την περιοχή της Δεσκάτης 1585-1914  σελ. 21 του Κώστα Σπανού)

Η απελευθέρωση της Δεσκάτης

Η απελευθέρωση της Δεσκάτης - 7 Οκτωβρίου 1912

-Στις παραμονές της έκρηξης του α΄ βαλκανικού πολέμου

Δημοψήφισμα 5-7-2015

Πραγματοποιήθηκε σήμερα (5-7-2015) στο Δασοχώρι Γρεβενών, το Δημοψήφισμα  για την συνέχεια υπογραφής ή όχι νέων μνημονίων.

Οι εκλογές διεξήχθησαν κανονικά, χωρίς προβλήματα και σε πολιτισμένο κλίμα.

 Αποτελέσματα 

Ψήφισαν              176
Άκυρα - λευκά        2
Έγκυρα                174

ΟΧΙ  :  97             ΝΑΙ : 77

25η Μαρτίου

  25η Μαρτίου, μέρα γιορτής και έχει διπλή σημασία για τους Έλληνες.

Είναι θρησκευτική και εθνική γιορτή.
Είναι θρησκευτική, γιατί γιορτάζουμε τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου και εθνική, γιατί η ημέρα αυτή σηματοδοτεί την έναρξη της ελληνικής επανάστασης ενάντια στους Τούρκους, το 1821 και την απελευθέρωση της Ελλάδας .............................

Πριν από  43-44 χρόνια οι μαθητές του Δημοτικού Σχολείου ''παρέα'' με τους ήρωες του 1821 στην εκκλησία των 12 Αποστόλων Δασοχωρίου...

κούλουμα 2015

Καθαρά Δευτέρα
 Στη σελίδα έθιμα προστέθηκε υλικό για την εκδήλωση. Επισκεφθείτε την και από εδώ !!!

ΜΙΑ ΜΟΝΑΔΙΚΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ

 ΜΙΑ ΜΟΝΑΔΙΚΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ

Μια φωτογραφία  από το 1905.

Ποιος είναι ο εικονιζόμενος; Ίσως κάποιος να καταλάβει ποιανού  είναι το χωράφι που οργώνεται. Πίσω διακρίνεται το καμπαναριό.

Τη φωτογραφία έστειλε ο Γιάννης Θεοδωράκης

Ο Λιάτσος και ο Γκόρμπιτας

                       

Τα δύο άλογα, 1971

 Τελειώνοντας το Δημοτικό σχολείο, έπρεπε να πάω στη Δεσκάτη να δώσω εξετάσεις για την εισαγωγή στο γυμνάσιο, και ο Λιάτσος ήταν ο κατάλληλος για το ταξίδι αυτό. Ο Λιάτσος ήταν  ο βολικός,  πάντα ήρεμος και υπάκουος, ακόμα και για τις γυναίκες και εμάς τα παιδιά. Ο Γκόρμπιτας ήταν άγριος και ανεξέλεγκτος, δάγκωνε και κλωτσούσε με την παραμικρή ευκαιρία.

 Διαβάστε τη συνέχεια εδώ  

Το άρθρο είναι του Γιάννη Θεοδωράκη

Πιτσιούγκια εν έτει...

Πιτσιούγκια  εν έτει ..........

Μια φωτογραφία πολύ παλιά, ίσως και πριν το 1900.
Εκείνο που έχει μείνει αναλλοίωτο στο χρόνο και μπορούμε να διακρίνουμε με σιγουριά είναι η εκκλησία των 12 Αποστόλων.
Στη μέση του χωριού διακρίνεται ένα κτίριο πιθανότατα η "Κούλια", (κτίρια κτισμένα από τους Τούρκους σε διάφορα μέρη της Βόρειας Ελλάδας περίπου στο 2ο μισό του19ου αιώνα) ένα από τα δείγματα οχυρωματικής κατοικίας.Χρησίμευε για την ασφάλεια των αρχόντων και των γαιοκτημόνων σε περιπτώσεις επιθέσεων καθώς και για τη συλλογή κεφαλικού φόρου. Κτισμένη στη μέση του χωριού εξασφάλιζε τη δυνατότητα ελέγχου ολόκληρου του χωριού.

                                                                           


  Τη φωτογραφία έστειλε ο Σάκης Λούτας

Από ψηλά...

Το οροπέδιο Δασοχωρίου. Μια φωτογραφία τραβηγμένη από ....''ψηλά'' Ο Τέρτιμος ή όπως αλλιώς τον λέμε Ντρέτιμος σαν να είναι βουναλάκι. Στο βάθος φαίνεται η Δεσκάτη, αριστερά το χωριό μας και πιο πέρα  η Παρασκευή.

                                                       

Φώτης Κόντογλου - Ὁ Ἅγιος Νικάνωρ καὶ τὸ Μοναστήρι του στὴ Ζάμπορδα

(ἀπὸ τὸ Ἀσάλευτο Θεμέλιο, Ἀκρίτας 1996)

Τὸ μοναστήρι τῆς Ζάμπορδας, ποὺ ἵδρυσε ὁ ἅγιος Νικάνορας, εἶναι χτισμένο ἀπάνω σ᾿ ἕνα μικρὸ κι᾿ ἀπόγκρεμνο βουνὸ ποὺ τὸ λέγανε Ὄρος τοῦ Καλλιστράτου, ἕνα βουνόπουλο μυτερό, κολλημένο ἀπάνω στὸ μεγάλο βουνὸ ποὺ τὸ λένε Βέρμιο. Τὄνομά του τὸ πῆρε ἀπὸ ἕνα χωριὸ Ζάμπορδα ποὺ βρισκότανε ἄλλη φορὰ ἐκεῖ κοντά, μὰ ποὺ τώρα δὲν ὑπάρχει.

Ἀπὸ τὰ Γρεβενὰ κι᾿ ἀπὸ τὴ Σιάτιστα εἶναι μακριὰ ὡς δέκα ὧρες μὲ τὸ μουλάρι, κι᾿ ὡς δώδεκα ἀπὸ τὴν Κοζάνη. Βρίσκεται ἀποκάτω ἀπὸ τὸ βουνὸ Βουνάσα, ἀπάνω στὸ στρίψιμο ποὺ κάνει ὁ ποταμὸς Ἁλιάκμονας, τραβώντας κατὰ τὰ Σέρβια, σὲ μιὰ ὥρα ἀπόσταση ἀπὸ τὸ χωριὸ Ἐλάτη. Τὸ Καλλίστρατο εἶναι χωρισμένο ἀπὸ τὴ Βουνάσα μὲ μιὰ στενὴ κι᾿ ἄγρια κλεισούρα, καὶ κεῖ μέσα τρέχει ὁ ποταμός.

Τὸ βουνὸ εἶναι δασωμένο. Τὸ μοναστήρι εἶναι χτισμένο ἀπάνω στὴν κορφή του, κι᾿ ἀσπρίζει ἀπὸ μακριὰ σὰν κάστρο. Ἡ τοποθεσία του ἔχει πολλὴ μεγαλοπρέπεια κι᾿ ἁγιοσύνη.

Σὰν ἀνεβῆ κανένας ἀπάνω, βλέπει πὼς τὸ βουνὸ εἶναι χερσόνησο, κομμένο ἀπὸ τὰ γύρωθε βουνά, γιατὶ ἀπὸ τὶς τρεῖς μεριὲς τὸ περιζώνει ὁ ποταμός, παρεχτὸς ἀπὸ τὸ βορειοανατολικὸ μέρος ποὺ ἀπομένει μοναχὰ ἕνα στενὸ μπάσιμο. Ἀπὸ κεῖ πιάνει ἕνα καλντερίμι π᾿ ἀνεβαίνει ὡς τὴν ἐξώπορτα τοῦ μοναστηριοῦ. Τὸ μοναστήρι εἶναι καστρογυρισμένο, μὲ μπεντένια καὶ μὲ ζεματίστρες, γιατὶ σὲ κεῖνον τὸν καιρὸ οἱ ληστὲς ἤτανε πολλοί, καὶ τὸ μέρος ἔρημο κι᾿ ἄγριο, ἀφοῦ καὶ τώρα εἶναι τέτοιο. Κι᾿ ἀληθινά, τὰ γύρω χωριὰ χαλαστήκανε ὅλα ἀπὸ τοὺς Τουρκαρβανίτες καὶ φαίνουνται ἀκόμα τὰ θεμέλια κ᾿ οἱ σωριασμένες πέτρες, καὶ μοναχὰ τὸ μοναστήρι σώζεται, παραπάνω ἀπὸ πεντακόσια χρόνια.

 (ἀπὸ τὸ Ἀσάλευτο Θεμέλιο, Ἀκρίτας 1996)

http://users.uoa.gr/~nektar/arts/tributes/fwths_kontogloy/o_agios_nikanwr.htm